.
တကယ္ေတာ့ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသည္ ၁၉၈၈ တြင္ အသစ္ စတင္ခဲ့ေသာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ၏ ၂၂ ႏွစ္တာကာလအတြင္း တိုး တက္လာေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈတစ္ခု ျဖစ္ၿပီး အင္န္အယ္လ္ဒီအစိုးရ၏ သက္တမ္းသည္ ၂၀၁၅ ဧၿပီမွ စတင္ခဲ့ကာ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ သာရွိခဲ့ေသာ အစိုးရအသစ္ျဖစ္ သည္။
.
ျပည္သူ႔အစိုးရ၏ အခက္အခဲမ်ား
-------------------------------
အင္န္အယ္လ္ဒီ အစိုးရ တက္လာခ်ိန္တြင္ တိုင္းျပည္ကို စီမံခန္႔ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္ ရင္ဆိုင္ ရေသာ အခက္အခဲမ်ားသည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က စစ္အစိုးရတက္ လာခ်ိန္က ရင္ဆိုင္ရေသာ အခက္အခဲမ်ားထက္ မ်ားစြာပိုမိုေလသည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က စစ္ အစိုးရရင္ဆိုင္ခဲ့ရေသာ အဓိက ျပႆနာသည္ တစ္တိုင္းျပည္လံုး အတိုင္းအတာႏွင့္ အာဏာဖီဆန္မႈ ဒီမိုကေရစီလိုလားသူမ်ား၏ ေတာ္လွန္ဆန္႔က်င္မႈမ်ားကို ၿဖိဳခြင္းရေသာ အခက္အခဲျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိအခ်ိန္က အစိုးရအဖြဲ႕၏ နာမည္ကိုပါ ‘ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕’ဟု အမည္ေပးကာ အာဏာဖီဆန္မႈမ်ားကို ရသည့္နည္းျဖင့္ ၿဖိဳခြဲခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ အေရးအခင္းကာလတြင္ အေထြေထြသပိတ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရကာ အစိုးရဌာန အားလံုးနီးပါး သပိတ္ေမွာက္ရာတြင္ ပါဝင္သြားသျဖင့္ အစိုးရယႏၲရားတစ္ခုလံုး ရပ္ဆိုင္းသြားသည္ကို သင္ခန္းစာယူၿပီး ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားႏွင့္ အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ား အားလံုးကို ထိုအခ်ိန္က နာမည္ႀကီးခဲ့သည့္ အခ်က္ ၃၃ ခ်က္ကို ေျဖဆိုခိုင္းကာ စိစစ္စစ္ေဆးၿပီး စစ္အစိုးရ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာအား ဖီဆန္ႏိုင္သူမ်ားကို အလုပ္တာဝန္မွ ခ်က္ခ်င္းရပ္ဆိုင္းျခင္း၊ အစုိးရဌာနမ်ား၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရာထူးမ်ားကို တပ္ မေတာ္မွ အၿငိမ္းစားအရာရွိမ်ား ျဖင့္ အစားထုိးျခင္း၊ ပုန္ကန္အံုႂကြ သူမ်ားကို စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္း မ်ားႏွင့္ အျခားပံ့ပိုးမႈမ်ားႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ ျဖားေယာင္းေသြး ေဆာင္ျခင္းႏွင့္လည္းေကာင္း ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ် ၿခိမ္း ေျခာက္ျခင္းျဖင့္တစ္ဖံု တိုင္းျပည္ကိုအာဏာစက္ျဖင့္ ဖိႏွိပ္ကာႏိုင္ငံကို ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေအာင္ ထိန္းသိမ္းခဲ့သည္။
.
ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားသို႔ ေရာက္ရွိ လာေသာ တပ္မေတာ္မွ အရာရွိမ်ားသည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြက္ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးထားသူမ်ားပါေသာ္လည္း ဝန္ႀကီးဌာနမ်ား၏ လုပ္ငန္းပိုင္းဆိုင္ရာမ်ားကို နားလည္မႈ အားနည္းၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အစိုးရ၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား တိုးတက္မႈမရွိခဲ့ဘဲတိုင္း ျပည္တိုးတက္ေရးအတြက္ အေရးႀကီးေသာ အေျခခံအေဆာက္ အအံုမ်ား၊ နည္းပညာႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ခ်ဳိ႕ယြင္းသြားခဲ့သည္။ တိုင္းျပည္တိုးတက္မႈ အားနည္းသြားျခင္းေၾကာင့္ အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ား၏ အေျခခံလစာႏွင့္ ခံစားခြင့္မ်ားသည္ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးစီႏွင့္ သူတို႔၏ မိသားစုမ်ား၏ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားကိုပင္ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ျခင္းမရွိခဲ့ေတာ့ေပ။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ဝန္ထမ္းမ်ား လာဘ္လာဘယူၿပီး တျခားနည္းလမ္းျဖင့္ ဝင္ေငြရွာၾကသည္ကို အစိုးရက မသိက်ဳိးကြၽန္ျပဳကာ ဝန္ထမ္းမ်ား အမိန္႔နာခံေစေရးႏွင့္ အာဏာဖီဆန္မႈ မရွိေစေရးကို ပိုမိုအဓိကထားကာ အာ႐ံုစိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိကဲ့သို႔ မသိက်ဳိး ကြၽန္ျပဳမႈသည္ ေရတိုတြင္ အစိုးရ အတြက္ ဝန္ထမ္းမ်ား၏ရသည့္ လစာဝင္ေငြ မေလာက္ငမႈကုိ နည္းလမ္းတစ္ခုျဖင့္ ေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ ေသာ္လည္း ႏွစ္ေပါင္းဆယ္စုႏွစ္ မ်ားစြာ ၾကာသြားေသာအခါ တစ္ ႏုိင္ငံလံုး လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ကို ရာဇဝတ္မႈဟု မျမင္ၾကေတာ့ ဘဲ ဝန္ထမ္းမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္တစ္ခု အျဖစ္ ထင္ျမင္ သတ္မွတ္လာၾက ေတာ့သည္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္က အႀကံေပးတစ္ဦး ကိုယ္တိုင္ လာဘ္စားမႈကို လို အပ္၍ လာဘ္စားျခင္း (Need Based Corruption) ႏွင့္ ေလာဘေၾကာင့္ လာဘ္စားျခင္း (Greed Based Corruption) ဆိုၿပီး လာဘ္စားမႈသည္ လိုအပ္ၿပီး ခြင့္ျပဳသေယာင္ေယာင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးသည္။
.
အင္န္အယ္လ္ဒီအစိုးရ တက္လာၿပီး ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားကို တာဝန္ယူရခ်ိန္တြင္ ရင္ဆိုင္ေျဖ ရွင္းရေသာ ျပႆနာတစ္ခုသည္ ဝန္ထမ္းမ်ား၏ အက်င့္ပ်က္ျခစား မႈမ်ားျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ႏွစ္ ေပါင္းမ်ားစြာ ခ်ည့္နဲ႔ခဲ့ရသည့္အစိုးရ ယႏၲရားႀကီးကို ခ်က္ခ်င္းလက္ ငင္း တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ၿပီး ဝန္ထမ္းမ်ား၏ အေျခခံလိုအပ္ ခ်က္မ်ားႏွင့္ အျခားလိုအပ္ခ်က္ မ်ားကို လစာႏွင့္ ခံစားခြင့္မ်ားျဖင့္ ျပည့္မီေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ လည္း ခက္ခဲေနေပသည္။
.
ျခစားမႈမ်ား၏ေနာက္ကြယ္
-------------------------
အစိုးရဌာနမ်ား၏ လာဘ္ ေပးလာဘ္ယူမႈ ျပဳျခင္းကို ျခစား မႈမ်ားဟု တင္စားေခၚၾကသည္။ ျခစားျခင္းသည္ သစ္သားအ ေဆာက္အအံုတစ္ခုကို လူမသိသူ မသိ အတြင္းမွ လိႈက္စားၿပီး ခ်ည့္နဲ႔ၿပိဳက်ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္သကဲ့သို႔ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူျခင္းေၾကာင့္ အစိုးရယႏၲရားတစ္ခုလံုး လိႈက္စားကာ ပ်က္စီးယိုယြင္းသြားေစသည္။
.
လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား ေၾကာင့္ စီးပြားေရးေစ်းကြက္ အတြင္းတြင္ မွ်တေသာ ၿပိဳင္ဆိုင္ ျခင္းျဖင့္ (Level Playing Field) လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္မႈ အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္ေစသည္။ ဝိသမေလာဘသားမ်ားႏွင့္အက်င့္ ပ်က္ဝန္ထမ္းမ်ား ပူးေပါင္းၿပီး အခြန္ေရွာင္ျခင္းေၾကာင့္ တိုင္း ျပည္အတြက္ ရသင့္ရထုိက္သည့္ အခြန္ဘ႑ာမ်ား ေလ်ာ့နည္း ေကာက္ခံၿပီး လာဘ္ယူသူမ်ား ႀကီးပြားခ်မ္းသာလာျခင္း၊ တိုင္း ျပည္အေျခခံ အေဆာက္အအံုမ်ား တည္ေဆာက္ရာတြင္ အရည္ အခ်င္းျပည့္ဝသူထက္ လာဘ္ လာဘအမ်ားဆံုး ေပးသူကို ေရြး ခ်ယ္မႈေၾကာင့္ တည္ေဆာက္မႈ မ်ား အရည္အေသြးမျပည့္ဝဘဲ လိုအပ္သည္ထက္ မ်ားစြာပိုမို ကုန္က်ၿပီး တုိင္းျပည္ဘ႑ာမ်ား ဆံုး႐ံႈးျခင္း၊ သမာသမတ္က်ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေစ်းကြက္ အတြင္း ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ခက္ခဲသြားၿပီး မသမာသူမ်ား ျခယ္လွယ္သည့္ ေစ်းကြက္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာျခင္း၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ အႏၲရာယ္ရွိသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို မသိက်ဳိးကြၽန္ျပဳကာ တံစုိးလက္ေဆာင္မ်ားယူ၍ ခြင့္ျပဳျခင္းေၾကာင့္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္ ခက္ခဲေသာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ပ်က္စီးကာ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္မ်ား ပိုမိုႀကံဳေတြ႕လာရၿပီး ျပည္သူျပည္သားမ်ား အသက္အုိးအိမ္စည္းစိမ္မ်ား မလိုလားအပ္ဘဲ ဆံုး႐ံႈးရျခင္း၊ တုိင္းျပည္တိုးတက္ေရးအတြက္ အလြန္အေရးပါေသာ စြမ္းအင္ကို ျပည္တြင္းအတြက္ အသံုးခ်ရမည့္အစား ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားအတြက္ ႏွစ္ရွည္ေရာင္းခ်ျခင္းျဖင့္ အစိုးရ ဌာနတစ္ခုခ်င္းစီ၏ အဓိကဦး တည္ခ်က္ျဖစ္သည့္ တုိင္းျပည္ တိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားကို အာ႐ံုမျပဳေတာ့ဘဲ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားရွာမႈမ်ားျဖင့္ တုိင္းျပည္ကို တစ္စ ထက္တစ္စ ယုိယြင္းလာေစသည္။
.
စနစ္အသစ္၊ ယႏၲရားအေဟာင္း
-------------------------------
အစိုးရအသစ္တစ္ရပ္သည္ ယခင္အစိုးရ၏ ဆိုးေမြ၊ေကာင္းေမြ ကို ရယူရသည့္နည္းတူ အင္န္ အယ္လ္ဒီအစိုးရတက္လာခ်ိန္ တြင္ ယခင္စစ္အစိုးရမွ ေမြးဖြား ေပးခဲ့သည့္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ၏ ေကာင္းေမြ၊ ဆိုးေမြမ်ားအားလံုးကုိ လက္ခံယူခဲ့ရသည္။ ထုိဆိုးေမြ မ်ားထဲမွ အဓိကဆိုးေမြသည္ အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ား၏ အ႐ိုးစြဲလာ သည့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူျခင္း ျဖစ္သည္။ အိမ္တစ္အိမ္ ျခစား သည္ကို ေျဖရွင္းသလိုမ်ဳိး ျခစား သည့္အပိုင္းကို ဖယ္ၿပီး အိမ္ကို အသစ္ျပန္ေဆာက္သလိုမ်ဳိး လုပ္ ေဆာင္ရန္အတြက္လည္း အစိုးရ ဌာနအမ်ားစု၊ ဝန္ထမ္းအမ်ားစုကို ဖယ္ထုတ္ရွင္းလင္းရန္မွာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေျခမရွိေပ။ ထို႔အတြက္ ျပင္းထန္ေသာ ဥပေဒမ်ားျဖင့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ားကုိ တုိက္ဖ်က္ရန္ႏွင့္ တကယ္အေရး ယူရန္ လိုအပ္ေနေပသည္။ ဝန္ ထမ္းမ်ားဘက္မွ ၾကည့္လွ်င္ လည္း ထုိသို႔လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ မႈမ်ား ကင္းစင္ရန္ အစိုးရဘက္မွ ဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ သူတို႔၏ မိသားစု မ်ားအတြက္ စားဝတ္ေနေရး အတြက္သာမက လူတန္းေစ့ေန ႏိုင္ေရးႏွင့္ သားသမီးမ်ား ပညာ ေရးႏွင့္ အျခား အေျခခံလိုအပ္ ခ်က္မ်ားအတြက္ အာမခံခ်က္မ်ား ေပးရန္ လိုအပ္သည္။
.
ေခါင္းေဆာင္မႈႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ
----------------------------
အင္န္အယ္လ္ဒီအစိုးရမွ ခန္႔အပ္လိုက္သည့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ဝန္ႀကီးႏွင့္ အျခားအစိုးရထိပ္ပိုင္း အရာရွိမ်ားသည္ ျမန္မာျပည္ဒီမို ကေရစီခရီးတြင္ ႏွစ္ေပါင္းဆယ္စု ႏွစ္မ်ားစြာ ေခါင္းေဆာင္လႈပ္ရွားခဲ့ ၍ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းက်ကာ ဖိ ႏွိပ္မႈမ်ား ခံခ့ဲရသူမ်ားျဖစ္သည္။ အင္န္အယ္လ္ဒီ၏ ရင္ၾကားေစ့မႈ အရ လက္တုံ႔ျပန္ျခင္းမ်ားမျပဳဘဲ ဖိႏွိပ္ခဲ့သူမ်ားအေပၚ သေဘာထားႀကီးႀကီး ဆက္ဆံႏိုင္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အစိုးရအတြက္ အဓိကစိန္ေခၚေနေသာ အခ်က္သည္ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ခ်ီ၍ အဖိႏွိပ္ခံ၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံခဲ့ရၿပီး ပညာသင္ၾကားခြင့္မ်ား ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရသျဖင့္တိုင္းျပည္ကို နဖူးေတြ႕၊ ဒူးေတြ႕ အုပ္ခ်ဳပ္လာရသည့္အခါ စီမံခန္႔ခြဲမႈအပိုင္းမ်ား အားနည္းေနၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အင္န္အယ္လ္ဒီအစိုးရတက္ၿပီး တစ္ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း သိသာထင္ရွားေသာ တိုးတက္မႈမ်ားကို မျမင္ေတြ႕ရ၍ ျပည္သူမ်ား အားမလိုအားမရျဖစ္လာသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရသည္။
.
မြန္းမတည့္ခင္ ေနမဝင္ပါေစႏွင့္
-------------------------------
၁၉၈၈ မွစတင္ခဲ့ေသာ ဒီမို ကေရစီခရီးသည္ ယခုမွအစသာ ရွိေသးသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ျပည္သူမ်ား စြာ၏ ေသြးႏွင့္စတင္ေရးကာ ဒီမို ကေရစီအေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား၏ ဘဝအပ်က္ခံ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အခ်ဳပ္အေႏွာင္ခံကာ စေတးခဲ့ရ ေသာ ဤခရီးလမ္းသည္ အခက္ အခဲေပါင္းမ်ားစြာၾကားမွ လမ္း ေၾကာင္းေပၚသို႔ စတင္ေရာက္ရွိ႐ံု သာ ရွိေသးသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ လတ္တေလာ အခက္အခဲႏွင့္ အဆင္မေျပမႈမ်ားျဖစ္သည့္ မီး မလာျခင္း၊ သြားေရးလာေရး အခက္အခဲျဖစ္ျခင္း၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္း ႀကီးျမင့္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူ မ်ား၊ အားမလိုအားမရျဖစ္ျခင္း၊ အစိုးရကို က႐ုဏာေဒါသထြက္ ျခင္းမ်ား ရွိၾကမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ယံုၾကည္ခ်က္ခိုင္မာၿပီး ေစတနာ မွန္ေသာ ျပည္သူ႔အစိုးရအေပၚ အခ်ိန္ေပးရန္လိုပါသည္။ စီမံခန္႔ခြဲမႈနားလည္တတ္ကြၽမ္းသူ နည္း သည့္အျပင္ ယခင္အစိုးရအဆက္ ဆက္ထားခဲ့ေသာ ဆိုးေမြမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေနရခ်ိန္ျဖစ္၍ ျပည္သူမ်ား စိတ္ရွည္ေပးရန္ႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ တြင္ ပူူးေပါင္းပါဝင္ၾကရန္ လို သည္။
.
အလားတူ အစိုးရကလည္း ျပည္သူမ်ား၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွင့္ အခက္အခဲမ်ားကို သိရွိၿပီး ျဖည့္ဆည္းေပးရန္မွာ ေလးႏွစ္ ခန္႔သာ အခ်ိန္ရွိသည္ကို သတိရ ဆင္ျခင္၍ ျပည္သူအမ်ားစုႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ စီးပြားေရး၊ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ လူမႈေရး၊ လူမႈေရးစေသာက႑တို႔တြင္ ရလဒ္ေကာင္းမ်ားရေအာင္ အရွိန္ျမႇင့္ႀကိဳးစား ရန္လိုပါသည္။ ထုိ႔အတြက္ အစိုးရအဖြဲ႕တြင္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအားနည္းသူ၊လုပ္ငန္းမကြၽမ္းက်င္သူမ်ားျဖင့္ ခရီးဆက္လွ်င္ ေႏွာင့္ေႏွးႏုိင္သျဖင့္ ပညာရွင္အဖြဲ႕မ်ားဖြဲ႕စည္း၍ အႀကံဉာဏ္ေကာင္းမ်ားရရန္ စီမံရန္လိုသလို အခ်ဳိ႕ကို သင့္ေတာ္သူမ်ားႏွင့္ အစားထုိးရန္လည္း မျဖစ္မေနလိုအပ္ပါသည္။
