အစၥေရးႏုိင္ငံတြင္ ‘အႀကံဉာဏ္မွ လုပ္ငန္းစတင္ျခင္း’ ဆုိသည့္ ေခါင္းစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ရက္ တိုသင္တန္းတစ္ခုကို MASHAV Israel's Agency for Interna-tional Development Cooperation ၏ ဖိတ္ၾကားေရြးခ်ယ္ခံရ သျဖင့္ တက္ေရာက္ခြင့္ရခဲ့သည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈနည္းပါးေသာ ႏုိင္ငံမ်ားမွ လူငယ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ လူမႈ ေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ ဦးေဆာင္သူ မ်ားကို အဓိကထား ဖိတ္ၾကားၿပီး ႏုိင္ငံေပါင္း ၂၂ ႏိုင္ငံမွ တက္ ေရာက္သူ ၃၀ ဦး ပါဝင္သည္။ သင္တန္းခန္းမရွိရာတြင္ ေနထိုင္စရာ အခန္းမ်ား စီစဥ္ေပးထားၿပီး အစၥ ေရးႏုိင္ငံမွ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ပညာရွင္မ်ားကို လာေရာက္သင္ ၾကားပို႔ခ်ေစသည္။ အစၥေရးႏုိင္ငံ ရွိ လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း သြား ေရာက္ေလ့လာေစကာ ေအာင္ျမင္ေနေသာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ လူမႈ ေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေစၿပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ တက္ေရာက္လာသူမ်ားကို အုပ္စုမ်ားဖြဲ႕ေပးကာ အႀကံဉာဏ္တစ္ခု ကို စဥ္းစားေရြးထုတ္ခုိင္းၿပီး လုပ္ငန္းစတင္ႏုိင္သည္အထိ စီမံကိန္းတစ္ခုကို ေရးဆြဲတင္ျပေစသည္။ ထို႔အျပင္ သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံအ လိုက္ မိမိတို႔ႏိုင္ငံအေၾကာင္းႏွင့္ လုပ္ကိုင္ေနေသာ အလုပ္အကိုင္ မ်ားအေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးဖလွယ္ေစကာ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး၊ တစ္ႏုိင္ငံႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံအေၾကာင္းကို ရင္းႏွီးကြၽမ္းဝင္ေစသည္။
.
.
လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ ေသာ သင္တန္းမ်ားသာမက အစၥ ေရးႏုိင္ငံျဖစ္ေပၚလာပံု၊ ဂ်ဴးလူမ်ိဳး သမုိင္းေၾကာင္းႏွင့္ အဘယ္ ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာတြင္ ဂ်ဴးလူ မ်ိဳးမ်ားႏွင့္ အစၥေရးႏုိင္ငံသည္ သိကၡာရွိရွိ ရပ္တည္ေနႏုိင္သည့္ အေၾကာင္းမ်ားကိုပါ သင္ၾကား ေပးသည္။ အစၥေရးႏုိင္ငံသည္ သူ႔ ကိုယ္သူ Start-up Nation တက္သစ္စ ႏုိင္ငံတစ္ခုအေနႏွင့္ ခိုင္းႏႈိင္းေျပာဆုိသည္ကို သတိ ထားမိသည္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂,၀၀၀ ေက်ာ္မွ် ႏုိင္ငံမဲ့ဘဝျဖင့္ ႏုိင္ငံ တကာတြင္ က်င္လည္က်က္စားခဲ့ ရသည့္ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ားအေနႏွင့္ ႏုိင္ငံတုိင္းတြင္ စီးပြားေရးႏွင့္ နည္းပညာရပ္မ်ားတြင္ ထူးခြၽန္သူမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ႏုိင္ငံအ ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရသည္။ ထိုဖိႏွိပ္ခံရမႈ မ်ားတြင္ အဆိုးဆံုးျဖစ္ရပ္တစ္ခု မွာ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ဟစ္ တလာဦးေဆာင္ေသာ နာဇီဂ်ာ မနီမွ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးသံုးပံုႏွစ္ပံုျဖစ္ ေသာ လူေျခာက္သန္းေက်ာ္အထိ သတ္ျဖတ္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ ထို႔ ထက္ပို၍ နာၾကည္းဖြယ္ရာအျဖစ္ မွာ ထိုသို႔ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ား အစုလိုက္၊ အၿပံဳလိုက္ မ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္ျခင္း ခံေနရခ်ိန္တြင္ မည္သည့္ဂ်ဴးကမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ ပုန္ကန္ ေတာ္လွန္ခဲ့ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။
.
သို႔ေသာ္ သမိုင္းေၾကာင္းမွ ဆိုးရြားလွေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ပူေဆြးေသာကေရာက္ေန ဖို႔ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ားတြင္ အခ်ိန္မရွိ။ လူ မ်ိဳးသံုးပံုႏွစ္ပံုခန္႔ မ်ိဳးတုံးသုတ္ သင္ခံရျခင္း၏ အဓိကျပႆနာ သည္ အေျချပဳအားထားစရာႏုိင္ငံတစ္ခုမရွိခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ သည္ကို ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ား ေကာင္း ေကာင္းသေဘာေပါက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အစၥေရးႏုိင္ငံျဖစ္တည္ လာရန္ အခြင့္အေရးရခဲ့ေသာအ ခါ ထိုအခြင့္အေရးကို လက္ မလြတ္စတမ္း ဆုပ္ကိုင္၍ ႏုိင္ငံ တစ္ခုရရန္ ေျခကုပ္ယူခဲ့ၾကသည္။
.
ၿဗိတိသွ် အစီအမံ
--------------
ဒုတိယကမၻာစစ္ေနာက္ပိုင္း တြင္ ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာ ၿပိဳကြဲ သြားခဲ့ၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ၿပီး သိမ္းယူထား ေသာ တစ္ကမၻာလံုးရွိ ႏုိင္ငံမ်ားကို လြတ္လပ္ေရးေပးဖို႔ အေၾကာင္း ဖန္လာသည္။ မျဖစ္သာ၍သာ လြတ္လပ္ေရးေပးလိုက္ရေသာ္ လည္း ေနာင္တစ္ခ်ိန္ အခြင့္သာ လွ်င္ ျပန္လည္သိမ္းယူရန္ ႀကံ စည္ခဲ့ပံုရသည္။ လြတ္လပ္ေရး ေပးသည့္အခ်ိန္တြင္ ႏုိင္ငံမ်ားကို ဘာသာေရးႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးအေပၚ တြင္ ပဋိပကၡမ်ား ေရရွည္ျဖစ္ပြား ေစရန္ စီမံသြားခဲ့သည္။ ဟိႏၵဴလူ မ်ိဳး အမ်ားစုေနထိုင္ေသာ အိႏၵိယ ႏုိင္ငံကို လြတ္လပ္ေရးေပးရာတြင္ အေနာက္ပါကစၥတန္ႏွင့္ အေရွ႕ ပါကစၥတန္ (ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ျဖစ္လာ) ဟုေခၚ ေသာ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံႏွစ္ခုကုိ ၾကားညပ္ေစၿပီး တည္ေထာင္ေပး ခဲ့သည္။ အိႏၵိယႏွင့္ ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံတုိ႔သည္ ယခုထက္တိုင္ လူ မ်ိဳးေရးႏွင့္ စစ္ေရးအရ ေျပလည္ မႈမရခဲ့ေပ။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို လြတ္ လပ္ေရးေပးစဥ္တြင္လည္း ေတာင္တန္းႏွင့္ ေျမျပန္႔ဟူ၍ ခြဲျခားထား ခဲ့ကာ ထိုအခ်ိန္က ၿဗိတိသွ်တုိ႔ ေမႊးေပးခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းစစ္မီး မ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္းဆယ္စုႏွစ္ မ်ားစြာ ၾကာခဲ့ၿပီး တုိင္းျပည္ကို စစ္ အာဏာရွင္စနစ္သို႔ က်ေရာက္ ေစခဲ့ကာ တစ္ခ်ိန္က အာရွတိုက္ ၏ အခ်မ္းသာဆံုးျမန္မာႏိုင္ငံ သည္ အဆင္းရဲဆံုးႏုိင္ငံတစ္ခုအ ျဖစ္ က်ေရာက္ခဲ့ရသည္။ ထုိ႔အ ျပင္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးလည္း ယခုထက္တုိင္ မရရွိႏုိင္ေသးေပ။
.
အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသကို လြတ္လပ္ေရးေပးဖို႔ ျပင္ဆင္ခ်ိန္ တြင္လည္း ထုိကဲ့သို႔ စီမံခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ မြတ္စလင္ဘာ သာဝင္အမ်ားစုရွိသည့္ အေရွ႕အ လယ္ပိုင္းေဒသရွိ မြတ္စလင္ဘာ သာဝင္ ပါလက္စတုိင္းလူမ်ိဳး အ မ်ားဆံုးေနထိုင္ရာတြင္ ဂ်ဴးမ်ားကို အေျခခ်ခြင့္ေပးကာ အစၥေရးႏုိင္ငံ အျဖစ္ တည္ေထာင္ေပးခဲ့သည္။ အစၥေရးႏုိင္ငံကို တည္ေထာင္ခြင့္ ေပးရာတြင္လည္း နယ္ေျမမ်ား မ်ားစားစားမေပးခဲ့ဘဲ ပါလက္ စတုိင္းႏွင့္ အစၥေရးမ်ားကို ၾကား ညပ္၍ တည္ေထာင္ေပးခဲ့ရာတြင္ စတင္တည္ေထာင္ခ်ိန္မွစ၍ အစၥ ေရးႏုိင္ငံအဖို႔ ေဘးပတ္လည္တြင္ အင္အားႀကီး မြတ္စလင္ႏုိင္ငံမ်ား ဝန္းရံခံခဲ့ရၿပီး စစ္ပြဲေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ထုိအေျခအေန သည္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားစြာရွိေန ခဲ့ေသာ္လည္း ရရွိလာသည့္ အခြင့္အလမ္းတစ္ခုကို မလြတ္တမ္း ဆုပ္ကိုင္ၿပီး ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ား အေျခ ခ်ရန္အတြက္ အစၥေရးႏုိင္ငံကို မျဖစ္မေနထူေထာင္ရန္ ထိုအခ်ိန္ က ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကသည္။
.
ေျခာက္ရက္စစ္ပြဲ
--------------
၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ တည္ ေထာင္ခြင့္ရခဲ့ေသာ အစၥေရးႏုိင္ငံ သည္ တည္ေထာင္သည့္ႏွစ္မွစၿပီး အိမ္နီးခ်င္း မြတ္စလင္အာရပ္ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ စစ္ပြဲမ်ားစြာ ရင္ဆုိင္ ခဲ့ရသည္။ နာဇီဂ်ာမနီလက္ထက္ တြင္ ဟစ္တလာႏွိပ္စက္သတ္ ျဖတ္ခဲ့သမွ် လက္တုံ႔ျပန္မႈ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ မလုပ္ႏုိင္ခဲ့ေသာ ဂ်ဴးမ်ားအေနႏွင့္ စစ္ေရးအရ အင္အားေတာင့္တင္းရန္ လြန္စြာမွ အေရးႀကီးေၾကာင္း သိရွိလာၾက ၿပီး ျပင္ဆင္မႈမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့ သည္။ ၁၉၄၈ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ အိမ္နီးခ်င္းအာရပ္ မြတ္စလင္ ႏိုင္ငံမ်ား အစၥေရးကို စတင္က်ဴး ေက်ာ္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားေသာ အစၥ ေရးႏုိင္ငံအေနႏွင့္ က်ဴးေက်ာ္သူ မ်ားကို တိုက္ထုတ္ႏုိင္႐ံုသာမက အစၥေရးႏုိင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ ေသာ မြတ္စလင္လူမ်ိဳး ပါလက္ စတိုင္း ခုနစ္သိန္းခြဲကို အစၥေရး ႏိုင္ငံအတြင္းမွ ေမာင္းထုတ္ႏုိင္ခဲ့ သည္။ ထိုပါလက္စတုိင္းမ်ား ဒုကၡသည္အျဖစ္ အိမ္နီးခ်င္းမြတ္ စလင္ အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားသို႔ ထိုအ ခ်ိန္မွစ၍ စြန္႔ခြာသြားခဲ့ရၿပီး ယခု တိုင္ အစၥေရးႏုိင္ငံအတြင္း ျပန္ လည္အေျခခ်ခြင့္မရခဲ့ၾကေပ။
.
၁၉၄၈ စစ္ပြဲအၿပီးတြင္ မြတ္ စလင္အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားအေနႏွင့္ အရွက္ႀကီးစြာရခဲ့ၿပီး အစၥေရးႏုိင္ငံ အတြက္မူ အခ်ိန္မေရြး ေနာက္ ထပ္စစ္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားလာႏုိင္ ေၾကာင္းႏွင့္ စစ္႐ႈံးမႈတစ္ခုသည္ အစၥေရးႏုိင္ငံတစ္ခုလံုး ကမၻာ့ေျမ ပံုေပၚမွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏုိင္ ေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းသေဘာ ေပါက္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္က အာ ရပ္ႏုိင္ငံမ်ားသည္ ေရနံေၾကာင့္ စီးပြားေရးေတာင့္တင္းကာ ႏုိင္ငံ တကာမွ ေထာက္ခံမႈမ်ားစြာ ရရွိ ခဲ့သည္။
.
အစၥေရးႏုိင္ငံ တည္ေထာင္ အၿပီးတြင္ ႏုိင္ငံတကာမွ ဂ်ဴးမ်ား ကို ျပန္လာခြင့္ (Law of Return) ကို အစၥေရးပါလီမန္တြင္ ၁၉၅၀ တြင္ အတည္ျပဳေပးခဲ့ၿပီး မည္သည့္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားရွိ ဂ်ဴးကိုမဆို အစၥ ေရးႏုိင္ငံသို႔ ျပန္လာခြင့္ႏွင့္ ႏိုင္ငံ သားျဖစ္ခြင့္ေပးကာ ေယာက်္ား၊ မိန္းမမေရြး စစ္မႈမထမ္းမေနရ ဥပေဒျဖင့္ ႏုိင္ငံသားတိုင္းကို စစ္ ပညာသင္ေပးကာ အစၥေရး၏ စစ္ အင္အားကို ျဖည့္တင္းေပးႏိုင္ခဲ့ သည္။ ၁၉၆၇ တြင္ အစၥေရးႏုိင္ငံ အေနႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားဗံုးကို ပိုင္ ဆုိင္ႏုိင္ခဲ့သည္ဟု ကမၻာက ယံု ၾကည္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုထက္ တိုင္ ျငင္းဆန္ျခင္း၊ အတည္ျပဳ ျခင္းမလုပ္ခဲ့ေပ။
.
အစၥေရးတြင္ ေမြးဖြားလာ ေသာ မ်ိဳးဆက္သစ္လူငယ္မ်ားအ ေနႏွင့္ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ား ခံစားခဲ့ရ ေသာ အတိတ္ကျဖစ္ရပ္ဆုိးမ်ား (အထူးသျဖင့္ နာဇီဂ်ာမနီလက္ ထက္က လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္ခံရ မႈမ်ား)ကို ထပ္မံမျဖစ္ပြားရန္အ တြက္ သူတုိ႔ကို ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ကို အေကာင္းဆံုးေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ ႏွင့္ ပိုမိုအေရးႀကီးသည္မွာ လက္ ဦးမႈရယူရန္အတြက္ အၿမဲႀကိဳးစား ႀကံစည္ခဲ့သည္။၁၉၆၇ တြင္ အစၥေရးႏုိင္ငံ တြင္ စစ္မႈမထမ္းမေနရဥပေဒျဖင့္ စစ္သည္ႏွစ္သိန္းေျခာက္ေသာင္း ေက်ာ္၊ တင့္ကားေပါင္း ၈၀၀ ႏွင့္ တိုက္ေလယာဥ္ ၃၀၀ ေက်ာ္ကို အင္အားျဖည့္ထားႏုိင္ခဲ့သည္။ သို႔ ေသာ္ ထိုအခ်ိန္တြင္ အိမ္နီးခ်င္း အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ စစ္သည္ သံုး သိန္းေလးေသာင္းေက်ာ္၊ တင့္ကား ၁,၈၀၀ ႏွင့္ တိုက္ေလယာဥ္ ၆၀၀ ေက်ာ္ရွိေနခဲ့သည္။ စစ္ေရး အရၾကည့္လွ်င္ အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ား သည္ စစ္သည္ႏွင့္ လက္နက္အင္ အား ႏွစ္ဆခန္႔သာလြန္ေနသည္။ အစၥေရးေထာက္လွမ္းေရးက အာ ရပ္ႏိုင္ငံမ်ားမွ အလံုးအရင္းႏွင့္ တိုက္ခိုက္လာႏုိင္သည့္ အေျခအ ေနကို ႀကိဳတင္သတင္းရယူႏုိင္ခဲ့ ေသာ္လည္း လက္ဦးမႈရယူရန္ ထို အခ်ိန္က ႏုိင္ငံတကာတြင္ အင္ အားႀကီးမားလာခဲ့ေသာ အေမရိ ကန္၏ ေထာက္ခံမႈ အေရးႀကီး ေၾကာင္း ယခင္စစ္ပြဲမ်ား၏ အ ေတြ႕အႀကံဳအရ သိရွိခဲ့ၿပီး ျပင္ ဆင္မႈမ်ား အေဆာတလ်င္ ျပဳလုပ္ ခဲ့ရသည္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္တြင္ ၿဗိတိ သွ်ႏွင့္ ျပင္သစ္၏ အားေပးမႈျဖင့္ အီဂ်စ္ကို တိုက္ခဲ့ေသာ စစ္ပြဲတြင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက အစၥေရးကို အစြန္းေရာက္ စစ္ေသြးႂကြမ်ားအ ျဖစ္ လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေဖာ္ေျပာ ၾကားခဲ့ဖူးသည့္အတြက္ အစၥေရး ႏုိင္ငံအေနႏွင့္ ထိုသို႔ေသာ အေျခ အေနမ်ိဳးကို ေရွာင္ရွားရန္ အထူး ဂ႐ုထားခဲ့သည္။
.
ထို႔ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစၥေရး ႏုိင္ငံအေနႏွင့္ ေနာက္ပိုင္းမြတ္ စလင္အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ စစ္ပြဲ မ်ားတြင္ အင္အားႀကီးမားလာ ေသာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ ေထာက္ခံမႈကိုရရန္ ႀကိဳးပမ္းလာခဲ့သည္။ ၁၉၆၇ တြင္ အိမ္နီးခ်င္း အာရပ္ ႏုိင္ငံမ်ား၏ က်ဴးေက်ာ္ရန္စလာ ႏိုင္သည့္ အေျခအေနကို အေမရိ ကန္ႏုိင္ငံသို႔ တင္ျပနားလည္မႈယူ ၿပီး အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားကို လက္ဦးမႈ ရယူရန္ အခြင့္အေရးေတာင္းဆုိ ႏုိင္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံအ ေနျဖင့္လည္း အစၥေရးႏုိင္ငံသည္ မြတ္စလင္မ်ား ႀကီးစိုးႏိုင္သည့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသတြင္ သူ႔ စိတ္ႀကိဳက္ျခယ္လွယ္ခြင့္ရရန္ အ ေကာင္းဆံုးအရံအတားတစ္ခုအ ျဖစ္ အစၥေရး၏ စစ္ေရးအရ လက္ ဦးမႈရယူရန္ ႀကံစည္မႈကို ခြင့္ျပဳ ေပးခဲ့သည္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ အစၥေရးႏုိင္ငံမွ ဇြန္လ ၅ ရက္ ၁၉၆၇ တြင္ အာ ရပ္ႏုိင္ငံမ်ားရွိ စစ္ေလယာဥ္မ်ား ႏွင့္ ေလယာဥ္ကြင္းမ်ားကို ဗံုးႀကဲ ကာ ရန္သူ၏ ေလတပ္အင္အား တစ္ခုလံုးကို တစ္ရက္အတြင္း ဖ်က္ဆီးႏိုင္ခဲ့သည္။ ငါးရက္ ေျမာက္ေန႔တြင္ အစၥေရးစစ္တပ္ မွ အီဂ်စ္ပိုင္ေသာ ဆီႏိုင္သဲကႏၲာ ရ၊ ဆီးရီးယားပိုင္ေသာ ဂိုလန္ ေတာင္ကုန္းႏွင့္ ေဂ်ာ္ဒန္ပိုင္ေသာ အေရွ႕ကမ္းေျခႏွင့္ ဂ်ဴးႏွင့္ ခရစ္ ယာန္မ်ား ဘာသာေရးအရ အထြတ္အျမတ္ထားရာ အေနာက္ ဘက္ ေဂ်႐ုဆလင္တစ္ခုလံုးကို ေဂ်ာ္ဒန္ႏုိင္ငံက သိမ္းပိုက္ရရွိခဲ့ သည္။ ေျခာက္ရက္ေျမာက္ေန႔ တြင္ စစ္ပြဲၿပီးေျမာက္ခဲ့ၿပီး အစၥေရးႏုိင္ငံက အႏုိင္ရရွိခဲ့သည္။
.
ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကို ရင္ဆိုင္ႏုိင္ရန္
-----------------------------
အစၥေရးႏုိင္ငံရွိ မူႀကိဳႏွင့္ မူလတန္းေက်ာင္းတစ္ခုသို႔ ေလ့ လာေရးပို႔ေပးသျဖင့္ ေရာက္ျဖစ္ သည္။ မူႀကိဳကေလးမ်ားအတြက္ ေဆာ့စရာမ်ားသည္ အ႐ုပ္မ်ား အစား မီးဖိုေခ်ာင္သံုးပစၥည္းမ်ား ႏွင့္ အိမ္သံုးပစၥည္းမ်ား ထားေပး ထားသည္ကို တအံ့တဩေတြ႕ ျမင္ခဲ့ရသည္။ ေက်ာင္းဆရာတစ္ ဦးက ရွင္းျပသည္။ ဂ်ဴးမ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ႏွင့္ခ်ီၿပီး ႏုိင္ငံမဲ့ ဘဝျဖင့္ အဖိအႏွိပ္ခံခဲ့ရသည္။ အစၥေရးႏုိင္ငံ စတင္တည္ေထာင္ ခ်ိန္မွစၿပီး အိမ္နီးခ်င္းအာရပ္ႏုိင္ငံ မ်ား၏ စစ္ေရးအရ ရန္ျပဳမႈႏွင့္ ျပည္တြင္းရွိ မြတ္စလင္ဘာသာ ဝင္ ပါလက္စတိုင္းမ်ား၏ အႏၲ ရာယ္ ျပဳမႈကုိ အစဥ္ေတြ႕ႀကံဳေနရ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အစၥေရးလူမ်ိဳး မ်ားကို ငယ္စဥ္မူႀကိဳကစတင္ၿပီး ဘဝတြင္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားရွိ ေၾကာင္း ျမင္ေတြ႕ေစၿပီး ရင္ဆုိင္ ႏုိင္စြမ္းရွိရန္ ေလ့က်င့္ေပးထား သည္ဟု ရွင္းျပသည္။ အစၥေရးတြင္ အသက္ (၁၈)ႏွစ္ျပည့္ၿပီးသူ ေယာက်္ား၊ မိန္းမမေရြး (အာရပ္၊ ပါလက္စတုိင္းႏွင့္ အျခားဘာသာ ေရးအရ ခြင့္ျပဳသူမ်ားမွလြဲ၍) စစ္ မႈထမ္းရသည္။ စစ္မႈထမ္းၿပီးသူ တုိင္းကို ေမာင္းျပန္ေသနတ္ေပး ထားၿပီး အခ်ိန္တုိင္းစစ္ေရးအရ အသင့္ျဖစ္ရန္ ျပင္ဆင္ထားသည္။
.
ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကိုအခြင့္အလမ္းမ်ားအျဖစ္သို႔
---------------------------------------
အစၥေရးတြင္ သင္ၾကားခဲ့ရ ေသာ သင္ခန္းစာမ်ားတြင္ ၿခိမ္း ေျခာက္မႈမ်ားကို အခြင့္အလမ္း မ်ားအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲျခင္းနည္း လမ္းမ်ားကို လက္ေတြ႕အေျခအ ေနမ်ားေပၚ မူတည္ၿပီး ေလ့လာ ကာ ေဆြးေႏြးေစသည္။ ထိုနည္း လမ္းမ်ားသည္ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံ ေရး၊ စစ္ေရးႏွင့္ အျခားမည္သည့္ အေရးကိစၥတြင္မဆို လက္ေတြ႕ အသံုးဝင္သည္။ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ တိုင္းကို အမွန္အတိုင္းသိျမင္မႈ၊ ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ႏုိင္ရန္ ျပင္ဆင္ ႏုိင္မႈ၊ ကူညီႏုိင္မည့္အင္အားႏွင့္ မဟာမိတ္ဖြဲ႕ႏုိင္မႈ၊ အမ်ားအျမင္ ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈႏုိင္စြမ္းႏွင့္ အေျခ အေနအေပၚ မူတည္ၿပီး လက္ဦးမႈ ရယူႏုိင္စြမ္းသည္ လြန္စြာမွ အ ေရးႀကီးသည္။
.
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လက္ရွိျဖစ္ ပြားေနေသာ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ႏွင့္ စစ္ေရးၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကို အခြင့္အလမ္းမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္း လဲႏုိင္ရန္ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေပၚတြင္ အမ်ားႀကီးမူတည္ လ်က္ရွိသည္။ ႏွစ္ေပါင္း ဆယ္စု ႏွစ္မ်ားစြာ စစ္အာဏာရွင္ေအာက္ တြင္ အေၾကာက္တရားမ်ားႏွင့္ ရွင္သန္ခဲ့ရေသာ ႏုိင္ငံအေနႏွင့္ ကိုယ္က်ိဳးမဖက္ေသာ စစ္တပ္၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ညီၫြတ္ မႈ၊ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္မီပညာေရး စနစ္ႏွင့္ ျပည္သူတိုင္း ရရွိသင့္ သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားရရွိၾကၿပီး လူတုိင္း တုိင္းျပည္အတြက္ ႀကိဳး စားခ်င္စိတ္မ်ားရွိလာခဲ့လွ်င္ မေဝးေတာ့သည့္ အနာဂတ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ကို အခြင့္အလမ္းမ်ားအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲလာခြင့္ ရလာႏုိင္ ေၾကာင္း။။
.
သို႔ေသာ္ သမိုင္းေၾကာင္းမွ ဆိုးရြားလွေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ပူေဆြးေသာကေရာက္ေန ဖို႔ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ားတြင္ အခ်ိန္မရွိ။ လူ မ်ိဳးသံုးပံုႏွစ္ပံုခန္႔ မ်ိဳးတုံးသုတ္ သင္ခံရျခင္း၏ အဓိကျပႆနာ သည္ အေျချပဳအားထားစရာႏုိင္ငံတစ္ခုမရွိခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ သည္ကို ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ား ေကာင္း ေကာင္းသေဘာေပါက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အစၥေရးႏုိင္ငံျဖစ္တည္ လာရန္ အခြင့္အေရးရခဲ့ေသာအ ခါ ထိုအခြင့္အေရးကို လက္ မလြတ္စတမ္း ဆုပ္ကိုင္၍ ႏုိင္ငံ တစ္ခုရရန္ ေျခကုပ္ယူခဲ့ၾကသည္။
.
ၿဗိတိသွ် အစီအမံ
--------------
ဒုတိယကမၻာစစ္ေနာက္ပိုင္း တြင္ ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာ ၿပိဳကြဲ သြားခဲ့ၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ၿပီး သိမ္းယူထား ေသာ တစ္ကမၻာလံုးရွိ ႏုိင္ငံမ်ားကို လြတ္လပ္ေရးေပးဖို႔ အေၾကာင္း ဖန္လာသည္။ မျဖစ္သာ၍သာ လြတ္လပ္ေရးေပးလိုက္ရေသာ္ လည္း ေနာင္တစ္ခ်ိန္ အခြင့္သာ လွ်င္ ျပန္လည္သိမ္းယူရန္ ႀကံ စည္ခဲ့ပံုရသည္။ လြတ္လပ္ေရး ေပးသည့္အခ်ိန္တြင္ ႏုိင္ငံမ်ားကို ဘာသာေရးႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးအေပၚ တြင္ ပဋိပကၡမ်ား ေရရွည္ျဖစ္ပြား ေစရန္ စီမံသြားခဲ့သည္။ ဟိႏၵဴလူ မ်ိဳး အမ်ားစုေနထိုင္ေသာ အိႏၵိယ ႏုိင္ငံကို လြတ္လပ္ေရးေပးရာတြင္ အေနာက္ပါကစၥတန္ႏွင့္ အေရွ႕ ပါကစၥတန္ (ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ျဖစ္လာ) ဟုေခၚ ေသာ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံႏွစ္ခုကုိ ၾကားညပ္ေစၿပီး တည္ေထာင္ေပး ခဲ့သည္။ အိႏၵိယႏွင့္ ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံတုိ႔သည္ ယခုထက္တိုင္ လူ မ်ိဳးေရးႏွင့္ စစ္ေရးအရ ေျပလည္ မႈမရခဲ့ေပ။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို လြတ္ လပ္ေရးေပးစဥ္တြင္လည္း ေတာင္တန္းႏွင့္ ေျမျပန္႔ဟူ၍ ခြဲျခားထား ခဲ့ကာ ထိုအခ်ိန္က ၿဗိတိသွ်တုိ႔ ေမႊးေပးခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းစစ္မီး မ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္းဆယ္စုႏွစ္ မ်ားစြာ ၾကာခဲ့ၿပီး တုိင္းျပည္ကို စစ္ အာဏာရွင္စနစ္သို႔ က်ေရာက္ ေစခဲ့ကာ တစ္ခ်ိန္က အာရွတိုက္ ၏ အခ်မ္းသာဆံုးျမန္မာႏိုင္ငံ သည္ အဆင္းရဲဆံုးႏုိင္ငံတစ္ခုအ ျဖစ္ က်ေရာက္ခဲ့ရသည္။ ထုိ႔အ ျပင္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးလည္း ယခုထက္တုိင္ မရရွိႏုိင္ေသးေပ။
.
အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသကို လြတ္လပ္ေရးေပးဖို႔ ျပင္ဆင္ခ်ိန္ တြင္လည္း ထုိကဲ့သို႔ စီမံခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ မြတ္စလင္ဘာ သာဝင္အမ်ားစုရွိသည့္ အေရွ႕အ လယ္ပိုင္းေဒသရွိ မြတ္စလင္ဘာ သာဝင္ ပါလက္စတုိင္းလူမ်ိဳး အ မ်ားဆံုးေနထိုင္ရာတြင္ ဂ်ဴးမ်ားကို အေျခခ်ခြင့္ေပးကာ အစၥေရးႏုိင္ငံ အျဖစ္ တည္ေထာင္ေပးခဲ့သည္။ အစၥေရးႏုိင္ငံကို တည္ေထာင္ခြင့္ ေပးရာတြင္လည္း နယ္ေျမမ်ား မ်ားစားစားမေပးခဲ့ဘဲ ပါလက္ စတုိင္းႏွင့္ အစၥေရးမ်ားကို ၾကား ညပ္၍ တည္ေထာင္ေပးခဲ့ရာတြင္ စတင္တည္ေထာင္ခ်ိန္မွစ၍ အစၥ ေရးႏုိင္ငံအဖို႔ ေဘးပတ္လည္တြင္ အင္အားႀကီး မြတ္စလင္ႏုိင္ငံမ်ား ဝန္းရံခံခဲ့ရၿပီး စစ္ပြဲေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ထုိအေျခအေန သည္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားစြာရွိေန ခဲ့ေသာ္လည္း ရရွိလာသည့္ အခြင့္အလမ္းတစ္ခုကို မလြတ္တမ္း ဆုပ္ကိုင္ၿပီး ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ား အေျခ ခ်ရန္အတြက္ အစၥေရးႏုိင္ငံကို မျဖစ္မေနထူေထာင္ရန္ ထိုအခ်ိန္ က ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကသည္။
.
ေျခာက္ရက္စစ္ပြဲ
--------------
၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ တည္ ေထာင္ခြင့္ရခဲ့ေသာ အစၥေရးႏုိင္ငံ သည္ တည္ေထာင္သည့္ႏွစ္မွစၿပီး အိမ္နီးခ်င္း မြတ္စလင္အာရပ္ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ စစ္ပြဲမ်ားစြာ ရင္ဆုိင္ ခဲ့ရသည္။ နာဇီဂ်ာမနီလက္ထက္ တြင္ ဟစ္တလာႏွိပ္စက္သတ္ ျဖတ္ခဲ့သမွ် လက္တုံ႔ျပန္မႈ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ မလုပ္ႏုိင္ခဲ့ေသာ ဂ်ဴးမ်ားအေနႏွင့္ စစ္ေရးအရ အင္အားေတာင့္တင္းရန္ လြန္စြာမွ အေရးႀကီးေၾကာင္း သိရွိလာၾက ၿပီး ျပင္ဆင္မႈမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့ သည္။ ၁၉၄၈ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ အိမ္နီးခ်င္းအာရပ္ မြတ္စလင္ ႏိုင္ငံမ်ား အစၥေရးကို စတင္က်ဴး ေက်ာ္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားေသာ အစၥ ေရးႏုိင္ငံအေနႏွင့္ က်ဴးေက်ာ္သူ မ်ားကို တိုက္ထုတ္ႏုိင္႐ံုသာမက အစၥေရးႏုိင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ ေသာ မြတ္စလင္လူမ်ိဳး ပါလက္ စတိုင္း ခုနစ္သိန္းခြဲကို အစၥေရး ႏိုင္ငံအတြင္းမွ ေမာင္းထုတ္ႏုိင္ခဲ့ သည္။ ထိုပါလက္စတုိင္းမ်ား ဒုကၡသည္အျဖစ္ အိမ္နီးခ်င္းမြတ္ စလင္ အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားသို႔ ထိုအ ခ်ိန္မွစ၍ စြန္႔ခြာသြားခဲ့ရၿပီး ယခု တိုင္ အစၥေရးႏုိင္ငံအတြင္း ျပန္ လည္အေျခခ်ခြင့္မရခဲ့ၾကေပ။
.
၁၉၄၈ စစ္ပြဲအၿပီးတြင္ မြတ္ စလင္အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားအေနႏွင့္ အရွက္ႀကီးစြာရခဲ့ၿပီး အစၥေရးႏုိင္ငံ အတြက္မူ အခ်ိန္မေရြး ေနာက္ ထပ္စစ္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားလာႏုိင္ ေၾကာင္းႏွင့္ စစ္႐ႈံးမႈတစ္ခုသည္ အစၥေရးႏုိင္ငံတစ္ခုလံုး ကမၻာ့ေျမ ပံုေပၚမွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏုိင္ ေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းသေဘာ ေပါက္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္က အာ ရပ္ႏုိင္ငံမ်ားသည္ ေရနံေၾကာင့္ စီးပြားေရးေတာင့္တင္းကာ ႏုိင္ငံ တကာမွ ေထာက္ခံမႈမ်ားစြာ ရရွိ ခဲ့သည္။
.
အစၥေရးႏုိင္ငံ တည္ေထာင္ အၿပီးတြင္ ႏုိင္ငံတကာမွ ဂ်ဴးမ်ား ကို ျပန္လာခြင့္ (Law of Return) ကို အစၥေရးပါလီမန္တြင္ ၁၉၅၀ တြင္ အတည္ျပဳေပးခဲ့ၿပီး မည္သည့္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားရွိ ဂ်ဴးကိုမဆို အစၥ ေရးႏုိင္ငံသို႔ ျပန္လာခြင့္ႏွင့္ ႏိုင္ငံ သားျဖစ္ခြင့္ေပးကာ ေယာက်္ား၊ မိန္းမမေရြး စစ္မႈမထမ္းမေနရ ဥပေဒျဖင့္ ႏုိင္ငံသားတိုင္းကို စစ္ ပညာသင္ေပးကာ အစၥေရး၏ စစ္ အင္အားကို ျဖည့္တင္းေပးႏိုင္ခဲ့ သည္။ ၁၉၆၇ တြင္ အစၥေရးႏုိင္ငံ အေနႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားဗံုးကို ပိုင္ ဆုိင္ႏုိင္ခဲ့သည္ဟု ကမၻာက ယံု ၾကည္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုထက္ တိုင္ ျငင္းဆန္ျခင္း၊ အတည္ျပဳ ျခင္းမလုပ္ခဲ့ေပ။
.
အစၥေရးတြင္ ေမြးဖြားလာ ေသာ မ်ိဳးဆက္သစ္လူငယ္မ်ားအ ေနႏွင့္ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ား ခံစားခဲ့ရ ေသာ အတိတ္ကျဖစ္ရပ္ဆုိးမ်ား (အထူးသျဖင့္ နာဇီဂ်ာမနီလက္ ထက္က လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္ခံရ မႈမ်ား)ကို ထပ္မံမျဖစ္ပြားရန္အ တြက္ သူတုိ႔ကို ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ကို အေကာင္းဆံုးေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ ႏွင့္ ပိုမိုအေရးႀကီးသည္မွာ လက္ ဦးမႈရယူရန္အတြက္ အၿမဲႀကိဳးစား ႀကံစည္ခဲ့သည္။၁၉၆၇ တြင္ အစၥေရးႏုိင္ငံ တြင္ စစ္မႈမထမ္းမေနရဥပေဒျဖင့္ စစ္သည္ႏွစ္သိန္းေျခာက္ေသာင္း ေက်ာ္၊ တင့္ကားေပါင္း ၈၀၀ ႏွင့္ တိုက္ေလယာဥ္ ၃၀၀ ေက်ာ္ကို အင္အားျဖည့္ထားႏုိင္ခဲ့သည္။ သို႔ ေသာ္ ထိုအခ်ိန္တြင္ အိမ္နီးခ်င္း အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ စစ္သည္ သံုး သိန္းေလးေသာင္းေက်ာ္၊ တင့္ကား ၁,၈၀၀ ႏွင့္ တိုက္ေလယာဥ္ ၆၀၀ ေက်ာ္ရွိေနခဲ့သည္။ စစ္ေရး အရၾကည့္လွ်င္ အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ား သည္ စစ္သည္ႏွင့္ လက္နက္အင္ အား ႏွစ္ဆခန္႔သာလြန္ေနသည္။ အစၥေရးေထာက္လွမ္းေရးက အာ ရပ္ႏိုင္ငံမ်ားမွ အလံုးအရင္းႏွင့္ တိုက္ခိုက္လာႏုိင္သည့္ အေျခအ ေနကို ႀကိဳတင္သတင္းရယူႏုိင္ခဲ့ ေသာ္လည္း လက္ဦးမႈရယူရန္ ထို အခ်ိန္က ႏုိင္ငံတကာတြင္ အင္ အားႀကီးမားလာခဲ့ေသာ အေမရိ ကန္၏ ေထာက္ခံမႈ အေရးႀကီး ေၾကာင္း ယခင္စစ္ပြဲမ်ား၏ အ ေတြ႕အႀကံဳအရ သိရွိခဲ့ၿပီး ျပင္ ဆင္မႈမ်ား အေဆာတလ်င္ ျပဳလုပ္ ခဲ့ရသည္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္တြင္ ၿဗိတိ သွ်ႏွင့္ ျပင္သစ္၏ အားေပးမႈျဖင့္ အီဂ်စ္ကို တိုက္ခဲ့ေသာ စစ္ပြဲတြင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက အစၥေရးကို အစြန္းေရာက္ စစ္ေသြးႂကြမ်ားအ ျဖစ္ လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေဖာ္ေျပာ ၾကားခဲ့ဖူးသည့္အတြက္ အစၥေရး ႏုိင္ငံအေနႏွင့္ ထိုသို႔ေသာ အေျခ အေနမ်ိဳးကို ေရွာင္ရွားရန္ အထူး ဂ႐ုထားခဲ့သည္။
.
ထို႔ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစၥေရး ႏုိင္ငံအေနႏွင့္ ေနာက္ပိုင္းမြတ္ စလင္အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ စစ္ပြဲ မ်ားတြင္ အင္အားႀကီးမားလာ ေသာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ ေထာက္ခံမႈကိုရရန္ ႀကိဳးပမ္းလာခဲ့သည္။ ၁၉၆၇ တြင္ အိမ္နီးခ်င္း အာရပ္ ႏုိင္ငံမ်ား၏ က်ဴးေက်ာ္ရန္စလာ ႏိုင္သည့္ အေျခအေနကို အေမရိ ကန္ႏုိင္ငံသို႔ တင္ျပနားလည္မႈယူ ၿပီး အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားကို လက္ဦးမႈ ရယူရန္ အခြင့္အေရးေတာင္းဆုိ ႏုိင္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံအ ေနျဖင့္လည္း အစၥေရးႏုိင္ငံသည္ မြတ္စလင္မ်ား ႀကီးစိုးႏိုင္သည့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသတြင္ သူ႔ စိတ္ႀကိဳက္ျခယ္လွယ္ခြင့္ရရန္ အ ေကာင္းဆံုးအရံအတားတစ္ခုအ ျဖစ္ အစၥေရး၏ စစ္ေရးအရ လက္ ဦးမႈရယူရန္ ႀကံစည္မႈကို ခြင့္ျပဳ ေပးခဲ့သည္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ အစၥေရးႏုိင္ငံမွ ဇြန္လ ၅ ရက္ ၁၉၆၇ တြင္ အာ ရပ္ႏုိင္ငံမ်ားရွိ စစ္ေလယာဥ္မ်ား ႏွင့္ ေလယာဥ္ကြင္းမ်ားကို ဗံုးႀကဲ ကာ ရန္သူ၏ ေလတပ္အင္အား တစ္ခုလံုးကို တစ္ရက္အတြင္း ဖ်က္ဆီးႏိုင္ခဲ့သည္။ ငါးရက္ ေျမာက္ေန႔တြင္ အစၥေရးစစ္တပ္ မွ အီဂ်စ္ပိုင္ေသာ ဆီႏိုင္သဲကႏၲာ ရ၊ ဆီးရီးယားပိုင္ေသာ ဂိုလန္ ေတာင္ကုန္းႏွင့္ ေဂ်ာ္ဒန္ပိုင္ေသာ အေရွ႕ကမ္းေျခႏွင့္ ဂ်ဴးႏွင့္ ခရစ္ ယာန္မ်ား ဘာသာေရးအရ အထြတ္အျမတ္ထားရာ အေနာက္ ဘက္ ေဂ်႐ုဆလင္တစ္ခုလံုးကို ေဂ်ာ္ဒန္ႏုိင္ငံက သိမ္းပိုက္ရရွိခဲ့ သည္။ ေျခာက္ရက္ေျမာက္ေန႔ တြင္ စစ္ပြဲၿပီးေျမာက္ခဲ့ၿပီး အစၥေရးႏုိင္ငံက အႏုိင္ရရွိခဲ့သည္။
.
ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကို ရင္ဆိုင္ႏုိင္ရန္
-----------------------------
အစၥေရးႏုိင္ငံရွိ မူႀကိဳႏွင့္ မူလတန္းေက်ာင္းတစ္ခုသို႔ ေလ့ လာေရးပို႔ေပးသျဖင့္ ေရာက္ျဖစ္ သည္။ မူႀကိဳကေလးမ်ားအတြက္ ေဆာ့စရာမ်ားသည္ အ႐ုပ္မ်ား အစား မီးဖိုေခ်ာင္သံုးပစၥည္းမ်ား ႏွင့္ အိမ္သံုးပစၥည္းမ်ား ထားေပး ထားသည္ကို တအံ့တဩေတြ႕ ျမင္ခဲ့ရသည္။ ေက်ာင္းဆရာတစ္ ဦးက ရွင္းျပသည္။ ဂ်ဴးမ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ႏွင့္ခ်ီၿပီး ႏုိင္ငံမဲ့ ဘဝျဖင့္ အဖိအႏွိပ္ခံခဲ့ရသည္။ အစၥေရးႏုိင္ငံ စတင္တည္ေထာင္ ခ်ိန္မွစၿပီး အိမ္နီးခ်င္းအာရပ္ႏုိင္ငံ မ်ား၏ စစ္ေရးအရ ရန္ျပဳမႈႏွင့္ ျပည္တြင္းရွိ မြတ္စလင္ဘာသာ ဝင္ ပါလက္စတိုင္းမ်ား၏ အႏၲ ရာယ္ ျပဳမႈကုိ အစဥ္ေတြ႕ႀကံဳေနရ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အစၥေရးလူမ်ိဳး မ်ားကို ငယ္စဥ္မူႀကိဳကစတင္ၿပီး ဘဝတြင္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားရွိ ေၾကာင္း ျမင္ေတြ႕ေစၿပီး ရင္ဆုိင္ ႏုိင္စြမ္းရွိရန္ ေလ့က်င့္ေပးထား သည္ဟု ရွင္းျပသည္။ အစၥေရးတြင္ အသက္ (၁၈)ႏွစ္ျပည့္ၿပီးသူ ေယာက်္ား၊ မိန္းမမေရြး (အာရပ္၊ ပါလက္စတုိင္းႏွင့္ အျခားဘာသာ ေရးအရ ခြင့္ျပဳသူမ်ားမွလြဲ၍) စစ္ မႈထမ္းရသည္။ စစ္မႈထမ္းၿပီးသူ တုိင္းကို ေမာင္းျပန္ေသနတ္ေပး ထားၿပီး အခ်ိန္တုိင္းစစ္ေရးအရ အသင့္ျဖစ္ရန္ ျပင္ဆင္ထားသည္။
.
ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကိုအခြင့္အလမ္းမ်ားအျဖစ္သို႔
---------------------------------------
အစၥေရးတြင္ သင္ၾကားခဲ့ရ ေသာ သင္ခန္းစာမ်ားတြင္ ၿခိမ္း ေျခာက္မႈမ်ားကို အခြင့္အလမ္း မ်ားအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲျခင္းနည္း လမ္းမ်ားကို လက္ေတြ႕အေျခအ ေနမ်ားေပၚ မူတည္ၿပီး ေလ့လာ ကာ ေဆြးေႏြးေစသည္။ ထိုနည္း လမ္းမ်ားသည္ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံ ေရး၊ စစ္ေရးႏွင့္ အျခားမည္သည့္ အေရးကိစၥတြင္မဆို လက္ေတြ႕ အသံုးဝင္သည္။ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ တိုင္းကို အမွန္အတိုင္းသိျမင္မႈ၊ ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ႏုိင္ရန္ ျပင္ဆင္ ႏုိင္မႈ၊ ကူညီႏုိင္မည့္အင္အားႏွင့္ မဟာမိတ္ဖြဲ႕ႏုိင္မႈ၊ အမ်ားအျမင္ ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈႏုိင္စြမ္းႏွင့္ အေျခ အေနအေပၚ မူတည္ၿပီး လက္ဦးမႈ ရယူႏုိင္စြမ္းသည္ လြန္စြာမွ အ ေရးႀကီးသည္။
.
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လက္ရွိျဖစ္ ပြားေနေသာ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ႏွင့္ စစ္ေရးၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကို အခြင့္အလမ္းမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္း လဲႏုိင္ရန္ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေပၚတြင္ အမ်ားႀကီးမူတည္ လ်က္ရွိသည္။ ႏွစ္ေပါင္း ဆယ္စု ႏွစ္မ်ားစြာ စစ္အာဏာရွင္ေအာက္ တြင္ အေၾကာက္တရားမ်ားႏွင့္ ရွင္သန္ခဲ့ရေသာ ႏုိင္ငံအေနႏွင့္ ကိုယ္က်ိဳးမဖက္ေသာ စစ္တပ္၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ညီၫြတ္ မႈ၊ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္မီပညာေရး စနစ္ႏွင့္ ျပည္သူတိုင္း ရရွိသင့္ သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားရရွိၾကၿပီး လူတုိင္း တုိင္းျပည္အတြက္ ႀကိဳး စားခ်င္စိတ္မ်ားရွိလာခဲ့လွ်င္ မေဝးေတာ့သည့္ အနာဂတ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ကို အခြင့္အလမ္းမ်ားအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲလာခြင့္ ရလာႏုိင္ ေၾကာင္း။။
(7 Day Daily, 7 Nov 2017)
