.
ႏိုင္ငံတကာကုန္စည္ျပပြဲဆို ရာတြင္လည္း တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ား သာ လာေရာက္ျပသၾကၿပီး မည္ သည့္ႏုိင္ငံမွ မပါ၀င္သျဖင့္ ရွိသည့္ႏုိင္ငံျခားသားအနည္းငယ္ကို ေခၚ ထားပံုရသည္။ ကုန္စည္ျပပြဲဖြင့္ပြဲ ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔မွ ဦးေဆာင္ဖြင့္ ေပးရမည့္အေၾကာင္းလည္း ေျပာ သည္။ ထိုအခ်ိန္က တတိယအ ႀကိမ္ အဏုျမဴဗံုးေဖာက္ခြဲစမ္း သပ္ထားခ်ိန္ျဖစ္သျဖင့္ ေျမာက္ကို ရီးယားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံ ေရးတင္းမာေနခ်ိန္လည္း ျဖစ္ သည္။
.
ေတြ႕ဆံုပြဲတြင္ ဒုတိယအဓိပ တိမွ ကိုရီးယားႏုိင္ငံအေနႏွင့္ အာ ကာသစီမံကိန္းမ်ား၊ အဏုျမဴစီမံ ကိန္းမ်ားအတြက္ ေငြေၾကးမ်ားစြာသံုးစြဲခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိုေငြေၾကးမ်ား ကို အျခားေနရာမ်ားတြင္ အသံုး ခ်ႏုိင္ပါက တိုင္းျပည္ပိုမိုတိုးတက္ လာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ရန္လိုသည့္ အေမရိကန္၏ ရန္ကို ကာကြယ္ရန္ ထပ္မံၿပီး ထိုကဲ့သို႔ ေသာ စီမံကိန္းမ်ားကို မျဖစ္မေန အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။ လာ ေရာက္သည့္ မည္သူမွ်ေစာဒက မတက္ၾကေပ။ ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး ကုန္စည္ျပပြဲဖြင့္ပြဲလုပ္ ဆိုင္ခန္းမ်ား လိုက္ၾကည့္ရင္းအေတြးနယ္ ခ်ဲ႕မိသည္။
.
အိမ္ၾကက္ခ်င္း ၀ါဒအိုးမဲသုတ္ခံရ သူမ်ား
----------------------------------
ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီးတြင္ ဖက္စစ္စနစ္အေရးနိမ့္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ထိုအခ်ိန္က မဟာမိတ္အျဖစ္ ပူး ေပါင္းခဲ့ေသာ ဆိုဗီယက္ဦးေဆာင္ ေသာ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ႏွင့္ အေမ ရိကန္ဦးေဆာင္ေသာ အရင္းရွင္ စနစ္တို႔ အႏုိင္ရရွိခဲ့သည္။ ၀ါဒ မတူသည့္ စနစ္ႏွစ္ခုေၾကာင့္ ဆိုဗီ ယက္ႏွင့္ အေမရိကန္တို႔ ပူးေပါင္း ကာ သိမ္းမိခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံမ်ားႏွစ္ ျခမ္းကြဲခဲ့ၾကသည္။ ထိုႏွစ္ျခမ္းကြဲ ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဂ်ာမနီ၊ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ ကိုရီးယားႏိုင္ငံတို႔ ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည္။
.
၁၉၇၆ တြင္ ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲ အၿပီး အေမရိကန္အေထာက္အပံ့ ေပးထားေသာ ေတာင္ဗီယက္နမ္ စစ္႐ႈံးကာ ေတာင္ႏွင့္ ေျမာက္ႏွစ္ ႏိုင္ငံေပါင္းစည္းမိၿပီး ဗီယက္နမ္ ႏုိင္ငံသည္ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ခဲ့သည္။ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံတြင္ အေရွ႕ႏွင့္ အေနာက္ခြဲျခားထား သည့္ ဘာလင္တံတိုင္းၿဖိဳဖ်က္ခ် ခဲ့သည့္ ၁၉၈၉ ႏို၀င္ဘာ ေနာက္ ပိုင္းတြင္ ဂ်ာမနီႏွစ္ႏုိင္ငံေပါင္း စည္းမိခဲ့ၿပီး အရင္းရွင္ႏုိင္ငံတစ္ခု အျဖစ္ အေမရိကန္ႏွင့္ ပူးေပါင္းခဲ့ သည္။ သို႔ေသာ္ ဒုတိယကမၻာစစ္ အၿပီး ႏွစ္ျခမ္းကြဲသြားခဲ့ေသာ ကိုရီးယားႏုိင္ငံသည္ ယခုထက္တိုင္ ေပါင္းစည္းမရခဲ့ေပ။
.
ကိုရီးယားစစ္ပြဲ
-------------
ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီးတြင္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုမွ ကိုရီး ယားေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံမွ ကိုရီးယားေတာင္ပိုင္းကို ဂ်ပန္လက္မွ သိမ္းယူႏုိင္ခဲ့ၾက သည္။ ထို႔ေနာက္ ေျမာက္ကိုရီး ယားသည္ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ျဖင့္ ႏုိင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီး ေတာင္ကို ရီးယားသည္ အရင္းရွင္စနစ္ကို လိုက္နာက်င့္သံုးခဲ့သည္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ အရင္း ရွင္စနစ္ႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္တို႔ အားၿပိဳင္မႈျမင့္မားခဲ့ၿပီး ဆိုဗီယက္ ႏွင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတို႔သည္ ထိပ္တိုက္စစ္ျဖစ္မည္ကို ေရွာင္ရွားၿပီး လက္နက္အားၿပိဳင္ျခင္းႏွင့္ သူတို႔ ၏ ၾသဇာေညာင္းေသာ ႏုိင္ငံမ်ား ကို ေသြးထိုးေပးျခင္းတို႔ကိုသာ ျပဳ လုပ္ခဲ့ၾကၿပီး အားၿပိဳင္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုသို႔အားၿပိဳင္မႈကို စစ္ေအးတိုက္ ပြဲ (Cold War) ဟုတင္စားေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကသည္။ ထိုစစ္ေအးတိုက္ပြဲ၏ ပထမေျမစာပင္မွာ ကိုရီးယားႏုိင္ ငံျဖစ္ခဲ့သည္။
.
ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီး ငါးႏွစ္အၾကာ ၁၉၅၀ ဇြန္လ ၁၅ ရက္တြင္ကိုရီးယားစစ္ပြဲစတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ သည္။ ေတာင္ႏွင့္ ေျမာက္ႏွစ္ဖက္ စလံုးက စစ္ပြဲစတင္မႈကို တစ္ဖက္ႏွင့္ တစ္ဖက္စြပ္စြဲေျပာဆိုခဲ့ေသာ္ လည္း ထိုစစ္ပြဲအတြက္ ေျမာက္ ကိုရီးယားမွ အေသအခ်ာျပင္ဆင္ ထားခဲ့ပံုရသည္။ စစ္ပြဲျဖစ္ၿပီး ငါး ရက္အတြင္း ေတာင္ကိုရီးယားစစ္ သည္ ေလးပံုသံုးပံုခန္႔က်ဆံုးသြား ၿပီး သံုးလအတြင္း ကိုရီးယား ေတာင္ပိုင္းတစ္ခုလံုး နီးပါးကို ေျမာက္ပိုင္းမွ သိမ္းယူႏုိင္ခဲ့သည္။
.
ထိုအခ်ိန္တြင္ ေခတ္စားလာ ေသာ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ကို အေမရိ ကန္ဦးေဆာင္ေသာ အရင္းရွင္ႏုိင္ ငံမ်ားမွ ကာကြယ္တားဆီးေနၾက ခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ကိုရီးယားကြၽန္း ဆြယ္တစ္ခုလံုး ကြန္ျမဴနစ္လက္ ေအာက္က်ေရာက္သြားျခင္း သည္ စစ္ေရးထက္ စိတ္ဓာတ္ေရး ရာက်ဆင္းမႈအျဖစ္ အေမရိကန္မွ မွတ္ယူခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကုလ သမဂၢကို ဖိအားေပးၿပီး ေျမာက္ကို ရီးယား၏ က်ဴးေက်ာ္မႈကို အေမ ရိကန္မွ ဦးေဆာင္ကာ ေတာင္ကို ရီးယားဘက္မွ ၀င္ေရာက္ကာ စစ္ကူတိုက္ေပးခဲ့သည္။ အေမရိကန္ စစ္ကူမ်ား၀င္ေရာက္ၿပီး သံုးလအ တြင္း ေျမာက္ကိုရီးယားတပ္မ်ား ကို တန္ျပန္တိုက္စစ္ဆင္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၅၀ ႏို၀င္ဘာလတြင္ အေမရိ ကန္စစ္တပ္မွ ကိုရီးယားေျမာက္ ပိုင္းအထိ သိမ္းယူႏုိင္ခဲ့ကာ တ႐ုတ္ျပည္နယ္စပ္အထိ ေရာက္ ရွိခဲ့သည္။
.
ကိုရီးယားေျမာက္ပိုင္းသည္ တ႐ုတ္ျပည္ႏွင့္ ထိုအခ်ိန္က ဆိုဗီ ယက္ျပည္ေထာင္စု (ယခု႐ုရွား ႏုိင္ငံ)ႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ လ်က္ရွိၿပီး ပထ၀ီအေနအထား အရ အလြန္အေရးပါသည္။ ကိုရီး ယားေျမာက္ပိုင္း အေမရိကန္ လက္ေအာက္က်ေရာက္သြား ျခင္းသည္ ကြန္ျမဴနစ္ႏွစ္ႏုိင္ငံျဖစ္ ေသာ တ႐ုတ္ျပည္ႏွင့္ ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုတို႔အတြက္ ရန္သူ အိမ္ၿခံစည္း႐ိုးနားေရာက္လာသ ကဲ့သို႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတစ္ခုျဖစ္ခဲ့ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၅၀ ႏွစ္ကုန္ ပိုင္းတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ဆိုဗီ ယက္ႏိုင္ငံတို႔မွ အတိအလင္းစစ္ပြဲ အတြင္း ၀င္ေရာက္ကာ ေျမာက္ ကိုရီးယားဘက္မွ ကူညီၿပီး အေမ ရိကန္ကို တန္ျပန္တိုက္စစ္ဆင္ခဲ့ သည္။ စစ္ပြဲသည္ သံုးႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီး လူသန္းေပါင္းမ်ား စြာ ေသဆံုးကာ မည္သူမွ မည္သူ ကို အႏုိင္မတိုက္ႏုိင္ဘဲ ၁၉၅၃ ဇူလိုင္လ ၁၇ ရက္တြင္ စစ္ရပ္စဲ ေရးစာခ်ဳပ္ျဖင့္ စစ္ပြဲမ်ားကို ရပ္စဲ ခဲ့သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ေတာင္ႏွင့္ ေျမာက္ႏွစ္ႏုိင္ငံေပါင္းစည္းဖုိ႔ရန္ အလွမ္းေ၀းကြာခဲ့ရသည္။
.
ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ေနာက္ကြယ္
----------------------
ထိုအခ်ိန္က ကုလသမဂၢ သည္ အေမရိကန္ႏွင့္ အေပါင္း ပါႏိုင္ငံမ်ား၏ ႀကီးစိုးမႈေအာက္ တြင္ ရွိေနခဲ့သည္။ ကိုရီးယားစစ္ ပြဲတြင္ ႏိုင္ေအာင္မတိုက္ႏုိင္ေသာ အခါ ေျမာက္ကိုရီးယားကို ကုလ သမဂၢအကူအညီျဖင့္ ပိတ္ဆို႔မႈ ေပါင္းမ်ားစြာလုပ္ခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံအင္ အားခ်ည့္နဲ႔သြားေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ သည္။ ႏုိင္ငံအင္အားခ်ည့္နဲ႔ၿပီး ျပည္သူမ်ားခ်ဳိ႕တဲ့လာပါက အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရကို ျပန္လည္တြန္းလွန္လာမည္ဟု အေမရိကန္မွ ေတြးထင္ထားခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ေတာ္လွန္ေရးတစ္ရပ္ျဖစ္ေပၚလာပါက ထိုအေျခအေနကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားကို ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ ေပါင္း၍ ၾသဇာခံႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာေစရန္ ႀကံရြယ္ထားပံုရသည္။
.
သို႔ေသာ္ ေျမာက္ကိုရီးယား ျပည္သူအမ်ားစု၏ ခံယူခ်က္ကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားခဲ့မိ၏။ ေျမာက္ကိုရီးယားျပည္သူ မ်ားသည္ သူတို႔၏ ေခါင္းေဆာင္ ကင္အီဆြန္းအားကိုရီးယားႏုိင္ငံကို ဖက္စစ္ဂ်ပန္လက္ေအာက္မွ လြတ္လပ္ေရးအရယူေပးႏုိင္ခဲ့႐ုံ မွ်မက က်ဴးေက်ာ္လာေသာ အေမရိကန္လက္ေအာက္မွ ကာကြယ္ ေပးခဲ့သည္ဟု ယံုၾကည္ထားၾက သည္။ ကိုရီးယားစစ္ပြဲတြင္ ေျမာက္ပိုင္းကႏုိင္ခဲ့ၿပီး ကိုရီးယား ေတာင္ပိုင္းသည္ အေမရိကန္၏ ကိုလိုနီတစ္ခုအျဖစ္ က်န္ခဲ့ကာ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ဆက္ လက္တိုက္ပြဲ၀င္ရန္ လိုအပ္သည္ ဟု ငယ္ငယ္ကတည္းက ၀ါဒျဖန္႔ ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ ေျမာက္ကိုရီး ယားျပည္သူမ်ားအတြက္ အသိ ပညာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပိုမိုအထိနာ ေစခဲ့သည္မွာ ႏိုင္ငံတကာ၏ ပိတ္ ဆို႔မႈခံထားရျခင္း ျဖစ္သည္။ ျပည္ သူအမ်ားစုသည္ ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ အဆက္အသြယ္ျပတ္ကာ အစိုးရ ၏ ၀ါဒျဖန္႔မႈတစ္ခုတည္းျဖင့္ ရပ္တည္ေနခဲ့ၾကရသည္။ ဆင္းရဲငတ္ျပတ္မႈမ်ား ႀကံဳေတြ႕ရေသာ္လည္း တရားခံသည္ နယ္ခ်ဲ႕အေမရိကန္ မ်ားဟုသာ မွတ္ထင္ထားၾကၿပီး သူတို႔၏ ေခါင္းေဆာင္ ကင္အီဆြန္းအေနႏွင့္ မင္းဆက္တစ္ခု တည္ေထာင္ႏုိင္ခဲ့သည့္တိုင္ ေအာင္ ၾသဇာအာဏာႀကီးမား သြားခဲ့သည္။ သူ႕အေနႏွင့္ ႏုိင္ငံ ေတာ္အာဏာကို ေျမးအထိဆက္ ခံႏိုင္ေအာင္ အာဏာလႊဲေပးႏုိင္ခဲ့ ျခင္းသည္ ႏုိင္ငံတကာပိတ္ဆို႔မႈ မ်ားေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ျပည္သူမ်ား အသိဉာဏ္နိမ့္ပါး သြားခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
.
ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာမ်ားမွ လည္း တံခါးပိတ္စနစ္ကို က်င့္သံုးေသာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံကို အတည္ျပဳခ်က္မရသည့္ သတင္း ေပါင္းမ်ားစြာျဖင့္ ႏုိင္ငံ၏ ပံုရိပ္က် ဆင္းေအာင္ ထိုးႏွက္ခဲ့ၾကသည္။
.
အေမရိကန္၏ စစ္ေရးဗ်ဴဟာ
------------------------
ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီး စစ္ ဒဏ္ကို လံုး၀နီးပါးမခံခဲ့ရေသာ (ပုလဲဆိပ္ကမ္းဗံုးႀကဲခံရသည္မွ လြဲ၍) အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ စစ္ ၿပီးေခတ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ အင္အား ႀကီးႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာခဲ့သည္။ သူ႕ႏုိင္ငံၾသဇာလႊမ္းမိုးႏုိင္ေရးႏွင့္ ၿပိဳင္ဘက္ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု ကို အႏုိင္ရရွိေရးအတြက္ ႏိုင္ငံ တကာတြင္ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးမ်ား ျဖင့္ ဒုတိယကမၻာစစ္ေနာက္ပိုင္း တြင္ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ကိုရီးယားစစ္ပြဲ သည္ အေမရိကန္၏ ဒုတိယကမၻာ စစ္အၿပီး ၀င္ေရာက္ခဲ့ေသာ ပထမဆံုးစစ္ပြဲျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္း တြင္ ႏိုင္ငံတကာ၏ စစ္ပြဲေပါင္း မ်ားစြာ အေမရိကန္မွ ပါ၀င္ပတ္ သက္ခဲ့သည္။
.
အေမရိကန္၏ စစ္ပြဲမ်ားကို အဓိကသံုးသပ္ၾကည့္လွ်င္ ႏုိင္ငံ ေရးႏွင့္ စီးပြားေရးအရ အေရးပါ မႈ ႏွစ္ခုေပၚတြင္ အေျခခံသည္။ မြတ္စလင္ဘာသာေရးအစြန္း ေရာက္မ်ား၏ ႏိုင္းအလဲဗင္း (9/11) ေခၚ အေမရိကန္ရွိ ႏုိင္ငံ တကာ ကုန္သြယ္မႈဗဟိုဌာနကို ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ ၂၀၀၁ စက္တင္ဘာလ ၁၁ ရက္ တြင္ အတုိက္အခိုက္ခံရၿပီးေနာက္ ပိုင္းတြင္ ျပည္တြင္းလံုၿခံဳေရးအ တြက္ စစ္ေရးအရအာ႐ုံစိုက္မႈပို မ်ားလာခဲ့ေသာ္လည္း အေျခခံမူ ျဖစ္သည့္ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရး စံႏႈန္းမ်ားျဖင့္ တြက္ခ်က္ၿပီးမွသာ စစ္ပြဲမ်ားကို ဖန္တီးပါ၀င္ေလ့ရွိ သည္။
.
၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ အာဖဂန္ နစၥတန္ကို အေမရိကန္မွ ၀င္ ေရာက္တိုက္ခိုက္မႈသည္ ႏုိင္းအ လဲဗင္းအတြက္ လက္စားေခ်ရန္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ အီရတ္ႏုိင္ငံကို က်ဴးေက်ာ္တိုက္ ခိုက္မႈသည္ စီးပြားေရးတြက္ကိန္း အျဖစ္ ေရနံတြင္းမ်ား လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရရွိေရးကို ပိုမိုဦးတည္ခဲ့သည္ဟု ႏိုင္ငံေရးသံုးသပ္သူမ်ားက ဖြင့္ဆို ခဲ့ၾကသည္။ ထုိအခ်ိန္က အေမရိ ကန္စြပ္စြဲသကဲ့သို႔ လူအစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ေသေစႏုိင္ေသာ လက္နက္မ်ား အီရတ္တြင္ရွိမေနခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္ လူအစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ေသေစႏိုင္သည့္ အဏုျမဴဗံုးပိုင္ ဆိုင္ထားေသာ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံကို ၿခိမ္းေျခာက္႐ုံမွလြဲ၍ အေမရိကန္သမၼတအဆက္ဆက္ စစ္ေရးအရအေရးယူရန္ လက္ ေရွာင္ခဲ့ၾကသည္။
.
ေျမာက္ကိုရီးယား၏ မဟာဗ်ဴဟာက်ေနရာေဒသ
----------------------------------------
ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္ စု (ယခု႐ုရွားႏုိင္ငံ)အတြက္ စစ္ ေရးအရ အလြန္အေရးပါေသာ မဟာဗ်ဴဟာေနရာတစ္ခုစစ္ေအး ကာလက ျဖစ္ခဲ့သည္။ ေျမာက္ကို ရီးယားသည္ တ႐ုတ္၊ ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုတို႔ႏွင့္ နယ္ခ်င္း ဆက္စပ္ေနသျဖင့္ အေမရိကန္ သာ သိမ္းပိုက္သြားပါက တ႐ုတ္ ႏွင့္ ဆိုဗီယက္အတြက္ ရန္သူသည္ ကိုယ့္အိမ္တံခါး၀သို႔ ေရာက္လာ သကဲ့သို႔ အႏၲရာယ္အလြန္မ်ား ေသာ အေျခအေနတြင္ရွိသည္။ ထိုအခ်ိန္က ဆိုဗီယက္ျပည္ ေထာင္စုမွ ေျမာက္ကိုရီးယား၏ အဏုျမဴလက္နက္အေကာင္အ ထည္ေဖာ္ေရး ေတာင္းဆိုခ်က္ကို လူသိရွင္ၾကားျငင္းဆိုခဲ့ေသာ္ လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအသံုးျပဳေရး ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ေျမာက္ကို ရီးယားအတြက္ အဏုျမဴဓာတ္ ေပါင္းဖိုမ်ား တည္ေဆာက္ေပး ျခင္းႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားသိပၸံ ပညာရွင္မ်ားကို သင္တန္းေပး ျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံမွလည္း ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုနည္းတူ ေျမာက္ကိုရီးယား၏ အဏုျမဴလက္နက္အေကာင္အ ထည္ေဖာ္ေရး စီမံခ်က္ကို ကန္႔ ကြက္ခဲ့သည္။
.
သို႔ေသာ္ ၂၀၀၆ တြင္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွ ပထမဆံုးအဏု ျမဴဗံုးကို ေဖာက္ခြဲစမ္းသပ္ခဲ့ၿပီး ကမၻာကို အဏုျမဴဗံုးပိုင္ဆိုင္သည့္ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း အသိေပး ခဲ့သည္။
.
ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲ
--------------------------
၁၉၉၁ တြင္ ဆိုဗီယက္ယူနီ ယံၿပိဳကြဲၿပီးလာခ်ိန္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္ တည္းလိုလိုအခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ၁၉၇၈ မွစတင္ခဲ့ေသာ ေစ်း ကြက္ကို အေျခခံသည့္ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အရွိန္ရလာခဲ့ ၿပီး ကြန္ျမဴနစ္စနစ္တစ္ခုလံုး ကမၻာတြင္ က်႐ႈံးသြားခဲ့သည္။ စစ္ ေအးတိုက္ပြဲလည္း အလိုလိုၿပီးဆံုးသြားၿပီး ယခင္က ရန္သူျဖစ္ခဲ့ ေသာ တ႐ုတ္၊ ႐ုရွားႏွင့္ အေမရိ ကန္တို႔ စစ္ေရးၿပိဳင္ဆိုင္ေရးထက္ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ေရးကို ပိုမိုအေလးထားလာၾက သည္။
.
ထိုအေျခအေနတြင္ ေျမာက္ ကိုရီးယား၏ တ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုရွားအ ေပၚ ပထ၀ီအေနအထားအရ အ ေရးပါမႈသည္ လံုး၀အားနည္းသြား ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းျပဳလုပ္ခဲ့ ေသာ အဏုျမဴႏွင့္ တိုက္ခ်င္းပစ္ ဒံုးပ်ံစမ္းသပ္မႈမ်ားကို မဟာမိတ္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ တ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုရွားတို႔က ပါ တရား၀င္ကန္႔ကြက္လာၾကၿပီး ကုလသမဂၢ၏ ၫႊန္ၾကားမႈကို လိုက္နာကာ ထိုႏိုင္ငံမ်ားကပါ စီးပြားေရးအရ ပါ၀င္ပိတ္ဆို႔လာ ၾကေတာ့သည္။
.
ထိုအခ်ိန္တြင္ အဏုျမဴလက္နက္ပိုင္ဆိုင္မႈတစ္ခုတည္းသည္သာ ေျမာက္ကိုရီးယား၏ လက္ရွိအာဏာရ ကင္မ်ဳိးဆက္အတြက္ အကာအကြယ္အျဖစ္ က်န္ရစ္ခဲ့ ေတာ့သည္။
.
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၏ လမ္းစ
------------------
၂၀၁၆ အေမရိကန္သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မည္သူမွ ထင္ မွတ္မထားသည့္ စီးပြားေရးလုပ္ ငန္းရွင္ ေဒၚနယ္ထရန္႔သမၼတအ ျဖစ္ ေရြးေကာက္ခံခဲ့ရသည္။ ေဒၚနယ္ထရန္႔သည္ ႏိုင္ငံေရး သမားလံုး၀မဟုတ္ဘဲ စီးပြားေရး သမားတစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္ ႏုိင္ငံေရးအရ မအုပ္ခ်ဳပ္ ဘဲ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းသဖြယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ ေ၀ဖန္မႈမ်ား စြာခံေနရသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ႐ုရွား၏ အေမရိကန္ေရြးေကာက္ ပြဲအေပၚ လူမႈကြန္ရက္ကို အသံုးျပဳၿပီး ေဒၚနယ္ထရန္႔အႏုိင္ရရွိရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈစြပ္စြဲခ်က္မ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့ၿပီး အစိုးရမွ စံုစမ္းစစ္ေဆး မႈမ်ား စတင္လုပ္ေဆာင္လာ သည္။ ထို႔အျပင္ Playboy တြင္ ၀တ္လစ္စားလစ္သ႐ုပ္ေဆာင္ေသာ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးကို ေဒၚနယ္ထရန္႔၏ ေရွ႕ေနမွ ေဒၚလာသိန္းႏွင့္ ခ်ီၿပီးေပးကာ ႏႈတ္ပိတ္မႈ သတင္းမ်ားလည္း ထြက္ေပၚလာသည္။ ထိုအေျခအေနမ်ဳိးတြင္ ႏိုင္ငံေရး အရ ေအာင္ျမင္မႈတစ္ခုခုႏွင့္ ထိုကိစၥမ်ားကို လႊမ္းမိုးရန္ အေရးတႀကီးလိုအပ္လာခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္၏ ေခတ္အဆက္ဆက္ သမၼတမ်ားအာဏာရွင္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ကာ ဆက္ဆံမႈမျပဳခဲ့သည့္ ေျမာက္ကိုရီးယားရွိ ကင္မ်ဳိးဆက္ႏွင့္ အဏုျမဴလက္ နက္မ်ားျဖင့္ ကမၻာေပၚၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားသည္ ျပည္တြင္းတြင္ ေပၚ ေပါက္ေနေသာ အခက္အခဲမ်ား အတြက္ ထြက္ေပါက္အခြင့္အ လမ္းမ်ားအျဖစ္ ေဒၚနယ္ထရန္႔ ႐ႈျမင္ခဲ့သည္။
.
ေျမာက္ကိုရီးယား၏ လက္ရွိေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအန္အေန ႏွင့္ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ တင္ေျမႇာက္ခံရခ်ိန္ ၂၀၁၁ တြင္ အသက္ (၂၈) ႏွစ္သာရွိေသး သည္။ ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံတြင္ ပညာသင္ၾကားခဲ့သူ ကင္ဂ်ဳံအန္ကို လူငယ္တစ္ဦးအျဖစ္ ႏုိင္ငံကို ပိုင္ႏုိင္စြာ အုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္မည္မဟုတ္ဟု ႏုိင္ငံေရးအကဲခတ္သူမ်ားက ႐ႈ ျမင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္း တြင္ သူ၏ အဘိုးႏွင့္ အေဖထက္ ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရးကြၽမ္းက်င္သူ ျဖစ္ေၾကာင္း အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ၾက သည္။ သူ၏ လက္ထက္တြင္ အာ ကာသအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုတစ္ စင္းကို ၂၀၁၆ တြင္ ေအာင္ျမင္စြာ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး အဏုျမဴစမ္း သပ္မႈကို ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ျပဳလုပ္ ကာ ကမၻာကို ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့သည္။ကင္အတြက္ အဓိကလိုအပ္ခ်က္ မွာ သူ႕အား ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ကမၻာမွ တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ဖ်က္ သိမ္းေပးေရး ျဖစ္သည္။
.
ရန္သူတို႔ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ခ်ိန္
---------------------------
ထိုအခ်ိန္တြင္ တစ္ကမၻာလံုး ထင္မွတ္မထားေသာ သတင္း တစ္ပုဒ္ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအန္သည္ ေတာင္ႏွင့္ ေျမာက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံျခားထားေသာ စစ္မဲ့ဇုန္ကို ဧၿပီလ ၂၇ ရက္တြင္ ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ မြန္ေဂ်အင္ႏွင့္ လာ ေရာက္ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ေတာင္ ႏွင့္ ေျမာက္နယ္စပ္တြင္ ကင္ႏွင့္ မြန္တို႔ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ခ်ိန္မွ အစျပဳ၍ ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္ တစ္ခုလံုး ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးအ တြက္ အလင္းေရာင္သန္းၿပီျဖစ္ ေၾကာင္း ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုသို႔ေတြ႕ဆံုအၿပီး မၾကာမီတြင္ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရန္႔ႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္း ေဆာင္တို႔ ေတြ႕ဆံုမည့္ သတင္း ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။
.
ေနာက္ဆံုးတြင္ ထိုသတင္း သည္ အမွန္တကယ္အေကာင္အ ထည္ေပၚလာခဲ့ၿပီး ၂၀၁၈ ဇြန္လ ၁၂ ရက္တြင္ အေမရိကန္သမၼတ ႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္တို႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ စင္ ကာပူႏုိင္ငံတြင္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကသည္။ထိုသို႔ ကမၻာ့ရန္မ်ားအျဖစ္ အခ်င္းခ်င္းရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္စစ္ျပဳခဲ့ၾကၿပီး ႏွစ္ေပါင္းဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာရန္လိုခဲ့ၾကသူ မ်ားပင္လွ်င္ တစ္ေယာက္ႏွင့္ တစ္ေယာက္ခ်စ္ခင္စြာ လက္ဆြဲႏႈတ္ ဆက္ႏုိင္ၾကခ်ိန္တြင္ ျမန္မာျပည္ရွိ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ား သည္လည္း မိမိတို႔ ကိုယ္က်ဳိးစီး ပြားမ်ားကို ေဘးဖယ္ကာ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေရွး႐ႈႏုိင္ၾက ပါေစဟူ၍။။
.(7 Day Daily, 17 Jun 2018)
